Nie należy pozostawiać pustego wykopu na zimę, ponieważ przemarzanie gruntu na dnie wykopu może prowadzić do jego rozluźnienia. Pod dom z piwnicą. Wykonujemy wykop szerokoprzestrzenny pod cała powierzchnią. Można zrobić go koparką do poziomu posadzki piwnicy, a na jego dnie zrobić łopatą mniejsze wykopy pod ławy i stopy Ławy fundamentowe to najpowszechniej stosowany sposób na posadowienie budynku jednorodzinnego. Duża popularność ław wiąże się przede wszystkim z łatwością ich wykonania, niedużym kosztem oraz wysoką trwałością. Ławy fundamentowe wykonuje się w deskowaniu albo bezpośrednio w gruncie, a w celu zwiększenia ich odporności na pękanie podczas osiadania gruntu, dodatkowo zbroi się je stalowymi prętami. Do posadowienia domu jednorodzinnego najczęściej stosuje się ławy betonowe, sprawdzające się na gruntach o dobrej nośności. Do ich budowy stosuje się beton klasy C16/20 lub C20/25, a w celu zwiększenia wytrzymałości dodatkowo wzmacnia się je podłużnie zbrojeniem wykonywanym najczęściej z 4 prętów o średnicy 12 mm, zamykanych tzw. strzemionami. Jeśli nośność gruntu jest niedostateczna lub istnieje ryzyko zwiększonych obciążeń stosuje się ławy żelbetowe – jeszcze bardziej wytrzymałe, zbrojone poprzecznie. Wykonywanie ław fundamentowych Ławy fundamentowe wykonuje się w deskowaniu albo bezpośrednio w gruncie. Wysokość zbrojonej ławy może wynosić 30-40 cm, szerokość na ogół zawiera się w granicach 60-80 cm, jednak dokładna wielkość wynika z tego, jakie obciążenie będzie przenosił fundament. Wymiary ławy niezbrojonej powinny przekraczać 40×80 cm. ławy fundamentowe w deskowaniu (rys. Lafarge) Aby można było ustawić deskowanie, wykop powinien być szerszy o 10-15 cm z każdej strony od szerokości ławy, jaka wynika z projektu technicznego. Po wykonaniu wykopu, na wypoziomowane dno wylewany jest podkład betonowy w postaci 10 centymetrowej warstwy chudego betonu. Jest to rzadki beton o małej zawartości cementu, który wsiąkając częściowo w grunt, tworzy pośrednią warstwę pomiędzy podłożem a fundamentem, co zapobiega mieszaniu się właściwego betonu z podłożem i wsiąkaniu w nie wody zarobowej. Deskowanie ma na celu zabezpieczyć beton przed wyciekaniem do gruntu. Szalunek z desek o wysokości ok. 40 cm można ustawiać po upływie doby od wylania chudego betonu. W deskowanie i ewentualne zbrojenie wlewa się właściwy beton, o konsystencji umożliwiającej staranne wypełnienie szalunków, tworzący ławę fundamentową. (Cały szalunek musi być solidnie zamocowany do podłoża, w przeciwnym razie wpływający beton może unieść szalunek i wypłynąć dołem. fot. archiwum) ławy fundamentowe bezpośrednio w gruncie (rys. Lafarge) Jeżeli ławy fundamentowe będą bezpośrednio w gruncie, wykop wykonywany jest zgodnie z ich kształtem i wielkością. Po wykonaniu wykopu, dno i boki wykładane są folią hydroizolacyjną, której staranne ułożenie i wywinięcie z obu stron na 20-30 cm zabezpieczy beton przed ściekaniem do gruntu. (Folia powinna być ułożona na zakładkę uwzględniając położenie planowanych punktów wylewania i kierunek płynięcia mieszanki betonowej. Na łączeniach folię należy skleić taśmą samoprzylepną. fot. Lafarge) Zbrojenie ław fundamentowych W wyniku obciążenia budynkiem grunt może nierównomiernie osiadać, powodując zginanie i w efekcie pękanie ław. Zwiększa się więc ich wytrzymałość dzięki zbrojeniu betonu. Dane dotyczące zbrojenia, znajdują się w projekcie technicznym budynku, gdzie określona jest klasa i gatunek stali, z której mają być wykonane pręty, a także ich długość oraz średnica. Standardowe zbrojenie w domach jednorodzinnych złożone jest z 4 prętów o średnicy 12 mm, połączonych strzemionami z prętów o średnicy 6 mm. Obejrzyj galerię zdjęć Kuchnie
Zakładam, że nie robisz najprostrzego fundamentu, czyli beton lany w ziemię, w wykopany fundament. Budując domek weekendowy lałem beton w ziemię, teraz budując dom do mieszkania na stałe, mam wylana ławę, fundament z bloczków, wysmarowany dysperbitem, ocieplony 8cm styro i siatka z klejem.
LP Opis Tradycyjna ława fundamentowa Płyta Fundamentowa Uwagi Koszt Uwagi Koszt 1 Koszt zdjęcia humusu - ok 30 cm; przyjęto średni koszt pracy koparki 20 zł/m3 z uwagi na konieczność głębszego wykopu oraz dostępu od strony zewnętrznej do ścian fundamentowych, a także mając na uwadze, że ściana fundamentowa stoi w osi fundamentu, wykop pod budynek o rozmiarach 11m*15m trzeba wykonać w rozmiarze 13,2m*17,2m=227,04m2 1 362,24 zł wielkość wykopu wynosi 11,4m*15,4m = 175,56 1 053,36 zł 2 Koszt wybrania pozostałej ziemi do podstawy fundamentu - dla ławy - 1,2 - 0,3 = 0,8m 227 m2 3 632,00 zł nie dotyczy - zł 3 Koszt nawiezienia podsypki z piachu - przyjęto 56 zł za 1t wraz z ułożeniem 10 cm, długość ław: 92 875,84 zł 175,6 m2, 20 cm 3 343,42 zł 4 Koszt ułożenia styropianu pod płytą fundamentową - przyjęto styropian EPS 200, grubość 20 cm nie dotyczy - zł 165 m2 + obrzeża 52 10 696,00 zł 5 Układanie styropianu - robocizna nie dotyczy - zł 165 m2 + obrzeża 52 5 000,00 zł 6 Poziomowanie i milimetrowa niwelacja terenu, zagęszczanie podsypki, inne prace specjalistyczne nie dotyczy - zł 165 m2 6 000,00 zł 7 Koszt szalowania ław fundamentowych - robocizna 92 * 2 strony * 0,5 m wysokości = 92 m2 5 520,00 zł nie dotyczy - zł 8 Koszt szalowania ław fundamentowych - drewno 92 * 2 strony * 0,5 m wysokości = 92 m2 * 0,03 m3 drewna na m2 - koszt drewna 800 zł 2 208,00 zł nie dotyczy - zł 9 Stal zbrojeniowa wraz z układaniem zbrojenia przyjęto 6 prętów fi 12 + strzemiona fi 8 25*25 co 20 cm 4 094,46 zł przyjęto 12 kg stali na m2 płyty 9 900,00 zł 10 Betonowanie 92mb * 0,5m * 0,6m = 27,6 m3 9 660,00 zł 165 m2 * 0,2m = 33m3 11 550,00 zł 11 Murowanie ścian fundamentowych 92 *0,7 m = 64,4 m2 9 962,68 zł nie dotyczy - zł 12 Izolacja dysperbitem - 2 * z obu stron 64,4m2 * 2 = 129m2 3 225,00 zł nie dotyczy - zł 13 Hydroizolacja termiczna ścian fundamentowych - od zewnątrz 64 m2 5 152,00 zł nie dotyczy - zł 14 Ułożenie folii kubełkowej 64 m2 640,00 zł nie dotyczy - zł 15 Zasypanie wykopu dookoła budynku 1 usługa koparka 500,00 zł nie dotyczy - zł 16 Nawiezienie piachu wewnątrz budynku wraz z zasypaniem 165 m2 * 0,9 m 8 316,00 zł nie dotyczy - zł 17 Styropian pod chudziakiem 165m2 - 20 cm 6 600,00 zł nie dotyczy - zł 18 Ułożenie styropianu pod chudziakiem 165 m2 825,00 zł nie dotyczy - zł 19 Wylewanie chudziaka 165 m2, 10 cm 7 755,00 zł nie dotyczy - zł RAZEM 70 328,22 zł 47 542,78 zł Pozycje 15-19 bardzo często nie są liczone przez inwestorów, albo ich koszty zaliczane są do kolejnych etapów prac. Kalkulacja ma charakter orientacyjny, a inwestor powinien przygotować dokładną kalkulację uwzględniającą jego indywidualne warunki budowy oraz aktualne ceny. W naszym przypadku płyta fundamentowa jest nawet o 23 000 zł tańsza! Kompleksowy koszt wykonania płyty fundamentowej w porównaniu do faktycznego kosztu wykonania fundamentu tradycyjnego wraz z przyszłymi pracami, które trzeba wykonać aby osiągnąć stan prac jak po wykonaniu płyty może być nawet o 23 000 zł niższy!
Najlepiej gdyby woda opadła a ławy fundamentowe przez kilka dni przeschły na słońcu , tak aby ich górna powierzchnia była sucha. Po zagruntowaniu powierzchniowym ław za pomocą środka Siplast Primer Szybki Grunt SBS należy zgrzać do górnej płaszczyzny ław na całości powierzchni papę Fundament Szybki Profil SBS. Icopal S.A.
Ławy fundamentowe domów jednorodzinnych betonuje się najczęściej bezpośrednio w wykopie. Nie jest to sposób najlepszy dla ich trwałości, ale uważany – zapewne słusznie – za najtańszy. W porównaniu z nim wykonywanie ław w deskowaniach jest z pewnością droższe i trwa dłużej. Oczywiście, nie w każdych warunkach gruntowych da się zrobić wykopy na ławy fundamentowe. Jedynie wtedy, gdy na działce są grunty gliniaste (spoiste) o małym stopniu plastyczności, czyli – mówiąc inaczej – małej zawartości wody, można zrobić wykopy pod ławy o prawie pionowych skarpach (Fot. 1). Po zdjęciu ziemi roślinnej z powierzchni nieco większej niż obrys budynku, takie wykopy bez specjalnego trudu wykonuje się łopatami wzdłuż linii wyznaczonych przez ławy drutowe. W sprzyjających okolicznościach – a więc przy korzystnych warunkach gruntowych i podczas ładnej, a przynajmniej bezdeszczowej pogody – ich ściany są na tyle mocne, że nie osypują się nawet, gdy nieostrożnie stanie się na ich brzegu. Można więc – po ułożeniu w takich wykopach zbrojenia podłużnego – bez obaw przystąpić do betonowania ław fundamentowych (Fot. 2). W gruntach piaszczystych nie jest to zwykle możliwe. Nawet bowiem wtedy, gdy są one dobrze zagęszczone, to po zrobieniu wykopów pod ławy, ich ściany szybko wysychają i zaczynają się osypywać. Wady ław wykonanych bezpośrednio w wykopie Nawet jednak, gdy warunki gruntowe pozwalają na betonowanie ław bezpośrednio w wykopie, nie znaczy, że będzie to dobre dla ich trwałości i wytrzymałości. Przede wszystkim grunt, stykający się bezpośrednio ze świeżo ułożoną mieszanką betonową, odciąga z niej zaczyn cementowy, przez co beton ław będzie na ich bocznej i dolnej powierzchni porowaty. Jest to dla nich oczywiście szkodliwe, gdyż po opadach deszczu woda, zawierająca obecne w ziemi roślinnej kwasy organiczne, będzie miała łatwy dostęp do betonu, powodując jego korozję. A przecież na bocznych ścianach ław wykonanych w gruncie, nie da się w żaden sposób ułożyć izolacji przeciwwilgociowej. Dodatkowo, taki porowaty beton nie będzie dobrze chronił prętów zbrojenia podłużnego przed korozją, a to przecież dzięki nim ławy nie pękają przy nierównomiernym osiadaniu gruntu pod ich podstawą, chroniąc przed uszkodzeniami ściany budynku. Jeszcze gorszy wpływ na jakość ław będzie mieć miejscowe osuwanie się gruntu do wykopu i jego wymieszanie z układaną mieszanką betonową. Mimo tych zagrożeń, ławy fundamentowe domów jednorodzinnych są bardzo często betonowane bezpośrednio w wykopie. Może to wynikać z tego, że ich destrukcja trwa zazwyczaj na tyle długo, że gdy po kilkudziesięciu latach zaczynają pękać ściany takich domów, to mało kto podejrzewa, że sprawcą tego mogą być źle wykonane ławy. Zwykle za powód takich uszkodzeń uznaje się zmianę warunków gruntowo-wodnych na działce, których hipotetycznych przyczyn można zwykle w okolicy znaleźć wiele. Mocne ławy betonowane w wykopie Jest jednak bardzo prosty sposób, by wykonane w wykopie ławy fundamentowe miały dużą trwałość i nośność. Wystarczy jedynie przed ich betonowaniem wyłożyć wykopy czarną folią budowlaną (Fot. 3). Nie kosztuje ona dużo (za 100 m² zapłacimy jedynie kilkadziesiąt złotych, czyli w kosztach budowy domy tyle co nic), a radykalnie zmieni jakość wykonanych fundamentów. Układając taką folię, dobrze jest jej brzegi docisnąć na wszystkich krawędziach wykopów deskami (Rys. 1). Przy okazji będą one bardzo dobrym zabezpieczeniem przed przypadkowym osuwaniem się gruntu, gdy ktoś nieostrożnie stanie zbyt blisko ścian wykopu. Dzięki zastosowaniu folii, grunt osuwający się ze ścian wykopu nie będzie się mieszał ze świeżym betonem. Nie odciągnie też z niego zaczynu cementowego, dzięki czemu spód i boki ław nie będą porowate. Folii tej można też użyć do pielęgnacji świeżego betonu, zawijając – po zakończeniu betonowania – jej brzegi na górną powierzchnię ław. Dzięki temu zabiegowi nie będzie z niego szybko odparowywała woda, co dla jakości ław ma ogromne znaczenie. Jeśli pozostawione zakłady folii będą na tyle duże, że uda się nam „opakować” nią całe ławy, to nawet wykonując prace fundamentowe w upalne lato można mieć ławy z tak mocnego betonu, że pod uderzeniem młotka będzie dźwięczał prawie jak stal. Dzięki użyciu folii budowlanej do wykonania ław fundamentowych w wykopach mamy jeszcze jedną dużą korzyść – jest ona dla nich bardzo dobrą izolacją przeciwwilgociową, zarówno od spodu, jak i z boków. Takiej izolacji nie da się na pewno zrobić na ławach betonowanych bezpośrednio w „surowym” gruncie.
Zasady ogólne Przedmiar robót ziemnych należy określić w takich jednostkach miary, które odpowiadają określonemu rodzajowi budowli. Pod względem praktycznych uwarunkowań technicznych i organizacyjnych budowle ziemne można podzielić na: • roboty przestrzenne, zwane kubaturowymi, które wykonuje się jako czasowe lub stałe. Jako czasowe określa się wykopy, które służą do Fundament bezpośredni - czym się charakteryzuje? Czy może być wykonany w każdej sytuacji? Fundamenty bezpośrednie stosowane w budownictwie jednorodzinnym mają zazwyczaj postać ław, płyt lub stóp fundamentowych. Ich wymiary są uzależnione od zakładanych obciążeń oraz parametrów gruntu. Fundament bezpośredni to element posadowienia, który może być zastosowany w przypadku zalegania pod budynkiem gruntów nośnych. Poziom jego zagłębienia powinien być niższy niż głębokość przemarzania gruntu występująca na danym obszarze. Fundament jest najniższą częścią budynku przenoszącą obciążenia bezpośrednio na podłoże gruntowe. Konstrukcja posadowienia obiektu budowlanego może mieć formę pośrednią lub bezpośrednią. Fundamenty pierwszego typu cechują się znaczną głębokością posadowienia. Elementy pośrednie przenoszą ciężar budynku do warstw nośnych, które są zlokalizowane niżej niż poziom posadowienia obiektu. Do fundamentów tego rodzaju zalicza się między innymi pale fundamentowe oraz ściany szczelinowe. Fundament bezpośredni jest inaczej określany mianem fundamentu płytkiego. Głębokość posadowienia takiej konstrukcji zazwyczaj nie przekracza 4 metrów, a jej podstawa w sposób bezpośredni styka się z gruntem nośnym. Fundamenty bezpośrednie to najczęściej stosowany rodzaj posadowienia w budownictwie jednorodzinnym. W jakich sytuacjach stosuje się fundamenty bezpośrednie? Fundamenty bezpośrednie można zastosować w sytuacji, gdy grunt znajdujący się bezpośrednio pod obiektem ma odpowiednie parametry nośności. Tylko wtedy może nastąpić właściwe przekazanie obciążeń poprzez podstawę fundamentu na podłoże. W przypadku, gdy pod obiektem zalegają warstwy gruntu o słabej nośności, rozwiązaniem może być jego wymiana oraz wykonanie odpowiedniej stabilizacji (np. mieszanką piasku i cementu). W niektórych sytuacjach konieczne może być natomiast zaprojektowanie posadowienia obiektu umożliwiającego w sposób pośredni przeniesienie obciążeń z budynku do głębszych warstw nośnych. Należy pamiętać, że decyzję dotyczącą sposobu posadowienia w każdym przypadku podejmuje uprawniony konstruktor, który na podstawie badań geologicznych przyjmuje wartość naprężeń gruntu oraz ocenia jego zdolność do przeniesienia zakładanych obciążeń. W każdym przypadku poziom posadowienia fundamentu bezpośredniego powinien przebiegać niżej niż głębokość przemarzania gruntu występująca na danym obszarze. Jakie są rodzaje fundamentów bezpośrednich? Fundamenty bezpośrednie dzielą się na następujące rodzaje: ławy fundamentowe - najczęściej stosowany rodzaj fundamentu wylewany pod ścianami lub rzędami słupów (w przypadku, gdy wykonanie rzędu stóp fundamentowych przestaje być opłacalne ze względu na zbyt bliską odległość między nimi). Ławy mogą mieć formę betonową lub żelbetową (z betonu zbrojonego). Pierwszy typ ław najczęściej ma szerokość od 60 do 80 cm, a wysokość od 30 cm do 40 cm. Elementy betonowe są wzmacniane wieńcem z prętów stalowych (cztery pręty spięte strzemionami zlokalizowane bezpośrednio pod ścianą). Przy planowanych większych obciążeniach (np. w przypadku budynków kilkukondygnacyjnych) konieczne staje się zaprojektowanie i wykonanie ław żelbetowych. W takiej sytuacji zastosowanie konstrukcji z samego betonu staje się nieekonomiczne ze względu na duże wymiary ławy. W związku z tym jako elementy przenoszące część naprężeń stosuje się pręty poprzeczne umieszczane w podstawie fundamentu. Ławy fundamentowe różnią się od siebie także pod względem kształtu przekroju poprzecznego, który może być prostokątny, trapezowy lub schodkowy. W niektórych przypadkach (przy znacznych nachyleniach terenu) konstrukcję ław wykonuje się jako schodkową w kierunku podłużnym; stopy fundamentowe - elementy konstrukcyjne przenoszące obciążenie ze słupów. W zależności od sposobu przekazania obciążeń (osiowo lub mimośrodowo) ich przekrój może być kwadratowy lub prostokątny. Rodzaj sił przekazywanych przez słupy oraz wielkość obciążeń determinują także formę stóp, które mogą być betonowe lub żelbetowe. Kształt przekroju poprzecznego tego rodzaju elementów konstrukcyjnych może być między innymi prostokątny, trapezowy, schodkowy lub kielichowy (do zamocowania słupów prefabrykowanych); płyty fundamentowe - typ fundamentu rozkładający obciążenie z całego budynku równomiernie na podłoże. Konstrukcja ta jest stosowana w przypadku występowania pod obiektem gruntów niejednorodnych lub gdy zastosowanie układu ław i stóp staje się nieekonomiczne; ruszty fundamentowe - układy krzyżujących się żelbetowych ław fundamentowych, na których opierają się ściany lub słupy; skrzynie fundamentowe - monolityczne fundamenty o znacznej wysokości, w których ławy są połączone za pomocą ścian. Sprawdź firmy w wybranych województwach: firmy budowlane podlaskie firmy budowlane pomorskie firmy budowlane śląskie a także w wybranych miastach: firmy budowlane Poznań firmy budowlane Radom firmy budowlane Rybnik Inne, które mogą Ci się spodobać: Budowa bez trudu Darmowe poradniki,wzory umowy, e-booki. Kompendium wiedzy dla inwestorów domów jednorodzinnych. Wszystko to, co przyda Ci się podczas budowy. Sprawdź Wykonawcy MateriałyFot. 8 – Żelbetowe fundamenty, wykonane w deskowaniach inwentaryzowanych, są nie tylko lepiej izolowane przed wilgocią gruntową, ale mają też większą sztywność i trwałość niż tradycyjne ławy betonowe i murowane na nich ściany z bloczków. Rady ekspertów, jak budować i remontować domy: od działki i fundamentów poprzez Zdecydowana większość domów jednorodzinnych w Polsce budowana jest na tradycyjnych ławach i ścianach fundamentowych, chociaż w budynkach z coraz lepiej zaizolowanymi termicznie ścianami i dachem są one sporymi mostkami cieplnymi. Wciąż jeszcze niewielu inwestorów decyduje się na zbudowanie domu na płycie fundamentowej, która nie tylko z boków, ale i na całej swojej dolnej powierzchni oddzielona jest od gruntu grubą warstwą ocieplenia. Jednak nie tylko z powodu strat ciepła, ławy fundamentowe nie są dla domu dobrym rozwiązaniem. Inna wada wiąże się z trwałością i jakością takich fundamentów. Ławy są bowiem najczęściej betonowane bezpośrednio w wykonanych w gruncie wąskich wykopach (Fot. 1), których pionowe ściany łatwo jest uszkodzić podczas prac fundamentowych. Nawet jednak gdy tak się nie stanie, wykonane w ten sposób ławy nie mają równych bocznych powierzchni, w przeciwieństwie do tych, które zostały zabetonowane w deskowaniu. Wykopy pod ławy Wykonanie wykopów jedynie pod same ławy – oczywiście po wcześniejszym zdjęciu warstwy ziemi roślinnej z obrysu budynku – oznacza mniejszy zakres robót ziemnych. Nie trzeba też czasowo składować gdzieś dużych ilości gruntu, jak to ma miejsce wtedy, gdy w celu zrobienia fundamentów wykonuje się pod przyszłym budynkiem wykop szerokoprzestrzenny aż do głębokości ich posadowienia. Zrobienie wykopów tylko pod ławy jest jednak o tyle trudniejsze, że trzeba je robić ręcznie. Przy użyciu do tego celu małej koparki nie da się bowiem wykonać ich wystarczająco dokładnie, a przy tym istnieje duże zagrożenie, że podczas jej manewrów zostaną „nadwyrężone” już wykonane wykopy. Należy również zdawać sobie sprawę z tego, że nie wszędzie da się wykonać wąskie wykopy pod ławy. Jest to na przykład trudne, gdy na działce jest grunt piaszczysty. Nawet gdy jest on na tyle zagęszczony, że da się zrobić wykopy pod ławy, to ich skarpy mogą zacząć się osypywać nie tylko podczas ich betonowania. Przy czym niekoniecznie musi być to spowodowane wysychaniem odsłoniętego gruntu – bardziej prawdopodobne, że ktoś nieostrożnie postawi stopę przy brzegu wykopu. Nikt już bowiem nie przestrzega teraz zaleceń „przedwojennych” fachowców, którzy dla uniknięcia zniszczenia skarp radzili układać deski wzdłuż krawędzi wykopów. Zrobienie wąskich wykopów w gruntach gliniastych jest oczywiście dla ich stabilności mniej groźne, ale też trudniej je wykonać ręcznie, zwłaszcza jeśli grunty te są w stanie zwartym lub półzwartym. Niezależnie jednak od rodzaju gruntu na działce, wykopy należy robić krótko przed betonowaniem ław, zwłaszcza że przy postępujących zmianach klimatycznym nie sposób przewidzieć, czy nie zostaną niespodziewanie zalane przez ulewne deszcze. Betonowanie ław w wykopach Mała stabilność ścian wąskich wykopów może bardzo utrudnić samo betonowanie ław (Fot. 2). Oberwanie się kawałka skarpy w trakcie układania mieszanki betonowej powoduje wymieszanie się jej z gruntem, przez co ława nie tylko nie ma projektowanych wymiarów, ale też zapiaszczony beton nie będzie chronił jej zbrojenia. Również układanie mieszanki betonowej w wykopie, gdy na jego dnie znajduje się woda z deszczu (Fot. 3) lub warstwa nawodnionego przez nią gruntu rodzimego, nie może dać dobrych efektów. Szczególnie dotyczy to sytuacji, gdy na działce wykopy wykonane są w słabo przepuszczalnych dla wody gruntach gliniastych. Jeśli więc postanowiono betonować ławy bezpośrednio w wykopie, to powinien być on suchy, a prace betoniarskie przeprowadzone szybko, ale z zachowaniem dużej ostrożności (co oczywiście nie jest zaleceniem łatwym do spełnienia). Nawet jednak i wtedy należy liczyć się z tym, że część zaczynu cementowego będzie przenikać do gruntu, przez co beton na spodzie i przy bocznych powierzchniach ławy zrobi się porowaty i słaby, a przez to mniej odporny na zawilgocenie i destrukcję spowodowaną jego zamarzaniem. Dlatego, jeśli wykonawca decyduje się na zrobienie ław w wykopie, to lepiej żeby miały one nieco większe wymiary niż w projekcie. Tym bardziej, że ław fundamentowych zwykle nie izoluje się przeciwwilgociowo z boków, a tych, betonowanych w wykopach, dotyczy to szczególnie. I to nie tylko dlatego, że ich boczne powierzchnie są nierówne. Zaizolować z boku ławy można (i warto) tylko wtedy, gdy są one wykonywane w deskowaniu i mają równe, gładkie powierzchnie (Fot. 4). Wykopy wyłożone folią Dla uniknięcia wielu problemów, które występują podczas wykonywania ław bezpośrednio w wykopie, wystarczy przed betonowaniem wyłożyć go folią budowlaną (Fot. 5). Wtedy układana mieszanka betonowa nie ma bezpośredniego kontaktu z gruntem, więc nie będzie on z niej odciągał zaczynu cementowego. Nie ma też zagrożenia, że podawany świeży beton zostanie wymieszany z gruntem z powodu obrywania się skarp wykopu. Dodatkowo folie, którymi wyłożono wykopy, można później z bardzo dobrym skutkiem wykorzystać do pielęgnacji świeżego betonu, osłaniając ławy jej zakładami, wywiniętymi wcześniej na brzegi wykopów. Uwaga! Do zbrojenia ław, wykonywanych w takich wykopach, nie można podłączać instalacji odgromowej, ponieważ folia odizolowuje je od wilgotnego gruntu, niezbędnego do przepływu ładunków elektrycznych. Jeśli dom ma mieć taką instalację, to należy zastosować, umieszczone poza obrysem budynku, uziomy pionowe lub otokowy. Ławy betonowane w deskowaniach Problemów, które występują podczas wykonywania ław fundamentowych bezpośrednio w wykopach, nie ma wtedy, gdy są one betonowane w deskowaniach inwentaryzowanych lub zbitych z desek (Fot. 6). Wymaga to oczywiście zrobienia wykopu szerokoprzestrzennego pod obrysem przyszłego budynku, jednak nie powiększa to znacząco całkowitego kosztu jego budowy, tym bardziej, jeśli weźmie się pod uwagę, że dzięki temu nasz dom ma szanse stać na całkowicie „zdrowych” fundamentach. Warto jedynie, by deskowania były ustawione na warstwie podkładu z chudego betonu – wtedy będzie je można rozmieścić zgodnie z projektem fundamentów, a świeżo układany beton nie będzie się mieszał z gruntem. Uwaga! Niezależnie od tego, czy ławy są betonowane w wykopach czy w deskowaniu, opłaca się wykonać je z betonu szczelnego. Nie kosztuje on dużo więcej niż zwykły, a jest od niego zdecydowanie trwalszy, mocniejszy i bardziej odporny na wilgoć. Zobacz: Dlaczego fundamenty domu warto wykonać ze szczelnego betonu? Najważniejsze jednak, żeby mieszanka betonowa, z której będą wykonane ławy fundamentowe, zrobiona była z cementu, wyprodukowanego w cementowni. Na nic się bowiem zda nawet największa staranność przy wykonywaniu fundamentów domu, jeśli do zrobienia betonu zostanie użyta jakakolwiek mieszanka prawdziwego „normowego” cementu z różnego pochodzenia popiołami. Na szczęście do wykonania fundamentów nawet niewielkiego domu jednorodzinnego potrzeba na tyle dużo betonu, że nie opłaca się go „wykręcać” na budowie w betoniarce i taczkami rozwozić po placu budowy. Zamawiając beton towarowy w wytwórni możemy być więcej niż pewni, że zostanie on przygotowany z pewnego cementu, pochodzącego z cementowni. Użycie bowiem do tego celu jakiejkolwiek mieszanki cementowo-popiołowej byłoby dla wytwórni – z wielu względów, także finansowych – po prostu bardzo nieopłacalne. Materiał promocyjny Stowarzyszenie Producentów Cementu Zobacz filmy DOBRY BETON DO BUDOWY DOMU
Grunt jest ilasty (glina) bez kamieni, raczej mało przpuszczalny, stały grunt (kamienie, fragmenty skał) zaczyna się na głębokości ok. 1,10 m. Tak sobie planowałem, że wykopię ławy na 40 cm, u spodu lekko je zeskosuję (stopa) i zaleję betonem prosto do ziemi, a potem w drugiej kolejności wykonam część nadziemną w deskowaniu.
Wylewanie ław fundamentowych bezpośrednio w wykopie budzi wiele kontrowersji. Czy takie wykonanie fundamentu nie spowoduje później poważnych problemów? Czy deskowanie jest zawsze koniecznie? Nie ma jednej odpowiedzi na te pytania, ale postaram się wyjaśnić kiedy możemy, a kiedy nie powinniśmy rezygnować z szalunku. I z jakimi problemami się to wiąże. Jak każdy wie fundament przekazuje obciążenia budynku na grunt i dlatego jego właściwe wykonanie jest takie ważne. W artykule skupimy się na ławach fundamentowych, pomijając zagadnienie związane z płytą fundamentową. Zatem, aby odpowiedzieć na pytanie czy można wykonać fundament bezpośrednio w gruncie, najpierw należy zadać pytanie – w jakim gruncie? Jeśli na naszej działce występują grunty przepuszczalne, niespoiste to wykonanie szalunku może okazać się niezbędne. Dlaczego? Ponieważ takie grunty mają tendencję do obsypywania się oraz obrywania skutkiem czego na dnie wykopu zalega luźny grunt, który trzeba usunąć. Drugą sprawa jest to, że obsypujący się grunt, znaczne poszerza sam wykop – tak więc ewentualne oszczędności wynikające z braku deskowania są niweczone przez znacznie większą objętość potrzebnego betonu. Jeśli jednak na działce mamy taki grunt, że możliwe jest wykonanie wykopu o ścianach pionowych, nic nie stoi na przeszkodzie by potraktować ściany wykopu jako szalunek. Musimy oczywiście zachować kilka zasad – przede wszystkim dno wykopu należy chronić przed działaniem wody. Woda w wykopie powoduje rozmiękanie warstwy gruntu i taki zawilgocony grunt należy bezwzględnie usunąć. Dlatego, powinno się wykonać wykop o ok. 20 – 30 cm płytszy niż zakładany poziom posadowienia, a pozostawioną warstwę gruntu usunąć ręcznie bezpośrednio przed zalaniem. Innym sposobem ochrony dna wykopu jest wykonanie warstwy chudego betonu grubości ok. 10 cm. Wykop przed ułożeniem zbrojenia należy wyłożyć folią budowlaną ma to na celu zapobiegnięcie mieszaniu się betonu z gruntem, utrzymaniem wody technologicznej w betonie (bez folii zaczyn cementowy mógłby szybko „uciec” do gruntu) oraz, po „zawinięciu” brzegów folii na wykonane ławy, zabezpieczenie konstrukcji przed zbyt szybkim odparowaniem wody, a w konsekwencji pękaniem. Trzeba również pamiętać, że folia budowlana w żadnym przypadku nie pełni tutaj roli hydroizolacji – ława po prostu nie jest zaizolowania przeciwwodnie. Brak hydroizolacji oraz chudego betonu skutkuje tym, że otulina zbrojenia, tak aby spełnić warunki trwałości konstrukcji, musi zostać powiększona do min. 7 cm co trzeba uwzględnić w projekcie. Na wykonanych ławach tradycyjnie układa się warstwę izolacji poziomej (najczęściej papy), która ma za zadanie odciąć podciąganie kapilarne wody z ławy do ściany fundamentowej. W przypadku, gdy projekt przewiduje wykonanie trzpieni żelbetowych wychodzących z ław, zachodzi konieczność przerwania ciągłości izolacji z papy. Nie słuchajcie czasem „asów budownictwa” proponujących. albo „nabicie” papy na pręty zbrojeniowe, przemalowanie dysperbitem lub co gorsza pominięcie tematu. Aby właściwie uszczelnić miejsce nieciągłości hydroizolacji z papy, należy zastosować mikrozaprawę uszczelniającą. Dopiero wtedy mamy pewność całkowitego odizolowania ściany fundamentowej od ławy. Następnie już tradycyjnie, wykonujemy fasetę na styku ławy i ściany fundamentowej i nakładamy wybraną hydroizolację pionową. „Ale co z korozją zbrojenia?” – komuś może się nasunąć takie pytanie. Otóż, w konstrukcjach żelbetowych (pomińmy na razie fakt, że ława zbrojona 4#12 nie jest ławą żelbetową), trwałość i ochronę przed korozją zapewnia się poprzez odpowiednią grubość otuliny dobieraną w zależności od klasy ekspozycji elementu oraz zakładanej trwałości konstrukcji. W przypadku min. 7 cm otuliny (z każdej strony) i betonu klasy C25/30 (czyli aktualny standard dla klasy XC2) trwałość fundamentu jest zapewniona na minimum 50 lat. Jedynym problemem może być kwestia wykonania uziomu fundamentowego – niektórzy elektrycy w przypadku „owinięcia” fundamentu folią czy też hydroizolacją, kwestionują skuteczność uziomu przyspawanego do zbrojenia fundamentu. Ekspertem w tym temacie nie jestem i należy to zawsze skonsultować indywidualnie. Wykonanie fundamentu bez szalunku nie jest gwałtem na „sztuce budowlanej”. Oczywiście, lepiej by było wylać ławę w szalunku ale jeśli warunki gruntowe na to pozwalają to przy zachowaniu powyższych zasad fundament wylany bezpośrednio w gruncie nie będzie gorszy. Trzeba jednie (jak zawsze) pilnować jakość wykonania – czy budowlańcy ręcznie wybrali ostanie 20 cm gruntu, czy wyłożyli wykop folią, czy zachowali odpowiednie otuliny zbrojenia. Jeśli tak, to możemy mieć pewność, że nasze ławy będą dobrą podporą dla całego domu. - Piotr3C6Fr.
